اصول ترکیب بندی در عکاسی

درکنار بحث اصول کادر بندی در عکاسی مبحث مهم دیگری که باید به آن پرداخت اصول ترکیب بندی در عکاسی است. تركیب بندی در عكاسی به معنی نحوه ی قراردادن عناصر بصری در محیط عكس است. آگاهی از اصول و فنون ترکیب بندی به عکاس قدرت می دهد تا جزئیات بصری تصویر را با دقت بیشتری در کادر تصویر قرار دهد. در واقع ترکیب عاملی است برای نشان دادن و بیان ذهنیت هنرمند به طوری که مخاطبان اثر بتوانند به طرز موثری با او ارتباط برقرار کنند. یک عکس زمانی بیشترین تاثیر را خواهد داشت که از ترکیب بندی مناسبی برخوردار باشد. مهمترین اصول ترکیب بندی در عکاسی چیست؟ هدف از ترکیب بندی چیست؟ آیا با انواع ترکیب بندی در عکاسی آشنایی دارید؟ پاسخ تمام این سوالات را در این مقاله پیدا خواهید کرد.

انواع ترکیب بندی یا کمپوزیسیون (composition)

۱- ترکیب بندی متقارن ( ترکیب قرینه)

نخستین ودر عین حال ساده ترین نوع ترکیب بندی است که هدف آن ایجاد توازن و تعامل میان اجزای تشکیل دهنده است. همچنین برای وسط قرار دادن یک سوژه آسان‌ترین راه استفاده از قانون تقارن است. تقارن ها در صورتی که به خوبی دیده و ثبت شوند، میتوانند ترکیب بندی فوق العاده ای را از لحاظ بصری به وجود آورند بیشترین استفاده از این ترکیب بندی در عکاسی معماری بخصوص بناهای مذهبی و همچنین جاده ها و انعکاس در آب مناسب است. ترکیب بندی های متقارن برای نشان دادن استحکام، پایداری و قدرت به کار میروند.

۲- ترکیب بندی عمودی

ترکیب‌ عمودی معرف روحیه‌ای مثبت و موجب القای کیفیتی ایستا در تصویراست. ترکیب عمودی در واقع متشکل از کادری عمودی هستند که عناصر با ترکیبی ایستا در اثر قرار می‌گیرند.

۳- ترکیب بندی افقی

توجه اصلي عكاس در اين نوع تركيب بندی تاكيد بر خطوط افقي موجود در كادر میباشد. اين تركيب بيشتر آرامش و سكون را القا ميكند. این ترکیب که در فضایی افقی شکل می‌گیرد یادآور مناظر دریا، ساحل و افق‌های بی‌کران منتهی به آسمان است و جزء ترکیبات پویا به حساب می‌آید.

۴- ترکیب بندی مدور (دایره )

دایره به عنوان شکلی گسترش یافته از یک نقطه است.در حقیقت تصور حرکت و زمان بدون وجود دایره امکان پذیر نیست. دایره بیش از هر شکل هندسی دیگر،با حرکت و پویش سر و کار پیدا می کند. به خاطر شکل دورانی اش، نوعی تحرک را القا می کند. همچنین دایره نماد نرمی، لطافت، تکرار، آرامش روحانی و آسمانی، پاکی و صمیمیت به شمار می آید. کشش درونی دارد و درونگراست.

۵- ترکیب بندی متقاطع

از تقاطع خطوط افقی با خطوط عمودی میتوان به ترکیبی متقاطع دست یافت. ساده‌ترین نوع ترکیب متقاطع صفحه شطرنج است. صفحه شطرنج از خطوط عمودی و افقی ترکیب یافته که در تناسبی مساوی یکدیگر را قطع نموده‌اند. تضاد بین حرکت و سکون؛ تضاد میان ایستایی و نرمش.

۶- ترکیب بندی مثلثی

مثلث را میتوان یکی از ساده ترین اشکال ساخت یک ترکیب خوب در عکاسی دانست. این نوع ترکیب از جهت های بسیاری با ترکیب قرینه شباهت دارد، ولی از قانون آن پیروی نمیکند. به لحاظ ایستایی از استحکام بالایی برخوردار است.

۷- ترکیب بندی اریب

در ترکیب بندی اریب اشیا و عناصر عکس روی خطوط اریب فرضی قرار می گیرند. این نوع ترکیب‌بندی باعث تقویت پرسپکتیو، عمق دادن به تصویر و همچنین پویا کردن آن می‌شود. خطوط اریب نباید حتما در مرکز تصویر باشند.نوع قرار گرفتن خطوط اریب بسته به حالت شکننده، تیز، نرم و ملایم بودن آنها در تصویر تعریف کننده ای یک حالت متفاوت است برای مثال خطوط شکننده و تیز نشان دهنده خشونت و خطوط ملایم و نرم نشان دهنده  لطافت  است.

۸- ترکیب متمرکز و غیر متمرکز

وقتی توجه بیننده به یک نقطه از تصویر جلب شود ترکیب بندی متمرکز میگویند، این نوع ترکیب بندی ثبات و بی تحرک است و در دوره ی انسان گرایی رنسانس مورد استفاده بسیار قرار گرفته است. اگر بیش از یک عنصر در تصویر داشته باشیم و توجه بیننده به آنها جلب شود ترکیب بندی غیرمتمرکز میگویند. یکی از نمونه‌های مشخص این نوع ترکیب، ترکیب بندی نگارگران سنتی ایران ونقاشان قهوه خانه و هنرمندان معاصر بیشتر ازاین نوع ترکیب بوده است. ترکیب بندی غیر متمرکز پویا و متحرک است.

۹- ترکیب بندی کادره و فریم دار

یک روش موثر برای به تصویر کشیدن عمق درون صحنه قرار دادن کادری درون کادری دیگر است. در معماری ما این کادرها زیاد هستند، از دروازه ها گرفته تا ستون ها، طاق ها و ایوان ها. با این ترکیب بندی  شما عمق مناسبی نیز به تصویر می‌دهید. همچنین از کادر برای بیان دیگر احساسات هم استفاده میشود. استفاده از این ترکیب بندی بهترین موقعیت برای پدید آوردن تصاویر خلاقانه و عمیق می باشد.

بیشتر بدانید: عکاسی از محصولات; نکاتی که باید بدانید.

۵ عنصر مهم ترکیب بندی در عکاسی

• خطوط

استفاده از خطوط، یک راه آسان برای هدایت چشم به سمت عنصر اصلی در عکس است، خط های در درون محیط هستند که چشم بیننده را به درون و یا به سمت بیرون از کادر عکس هدایت میکند. خطوط میتوانند رودخانه ها، راه ها و جاده ها، درختان، دیوار ها و دیگر المان هایی که شبیه خط هستند باشند.

• بافت ها

استفاده از بافت ها یکی از بهترین روش ها برای ایجاد یک ترکیب بندی خوب است. بافت در یک شی ، نقش مهمی در تاثیر حسی و عاطفی آن دارد و باعث ایجاد توجه و جذابیت می شود  و همچنین به عکس شما عمق بیشتری میدهد. گاهی اوقات خود بافت ها موضوع عکاسی شما می باشند، مانند الگو های روی شن ها یا موج های دریا.

• رنگ

هر رنگ حس و حال خود را به یک عکس میدهد. مهمترین چیزی که وجود دارد تفاوت بین رنگهای سرد و گرم است. رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد به عنوان رنگ‌های گرم شناخته می‌شوند. این رنگ‌ها فعال هستند، و بیشتر نشانگر تحرک و هیجان می‌باشند. رنگهای سبز ، آبی و بنفش رنگهای سرد و خنثی هستند . این رنگها ملایم تر هستند. رنگهای آبی و سبز که رایج ترین رنگهای موجود در طبیعت هستند. همچنین رنگ های سرد دیگری وجود دارد که در محیط های کم نور دیده میشوند. معمولا قرار دادن یک رنگ گرم در کنار یک رنگ سرد باعث ایجاد یک حس تقابل می‌شود که برای ساخت یک عکس جذاب فوق‌العاده است.

بیشتر بدانید: اصول انتخاب مناسب تصویر پس زمینه برای سایت

• فضای مثبت و منفی

به  فضای موجود در اطراف سوژه در درون یک عکس فضای منفی و محلی که خود سوژه قرار دارد فضای مثبت می گویند. یک ابر کوچک را در وسط یک آسمان در نظر بگیرید. آسمان فضای منفی عکس می شود و ابر در واقع سوژه اصلی و فضای مثبت است. عکس هایی که فضای مثبت زیادی دارند احساس شلوغی، قدرت و پویایی ایجاد می کنند و عکس هایی که فضای منفی بیشتری دارند حس انزوا، خالی بودن و آرامش را منتقل می کنند. فضای مثبت و منفی به دیگر عناصر ترکیب بندی وابسته می باشند مانند وزن بصری یا فاصله ها .

• الگوها(Patterns)

الگوها، المان های تکرار شونده در عکس های شما هستند. الگو ها از نظر بصری جذاب هستند. در بسیاری از موارد الگوهای تکرار شونده به عنوان عنصر ایجاد آرامش و اطمینان در عکس مورد استفاده قرار می گیرند. الگوهای مختلفی وجود دارند از الگوهایی که ساخت بشر بوده و در نماها، کاشی ها، کفپوش ها و تزئین دیوارها و غیره استفاده میشود تا پترن ها و الگوهایی که بصورت طبیعی در طبیعت مانند بافت تنه درختان، کوه ها، دریا ها و بسیاری موارد دیگر.

بیشتر بدانید: سایت پانتون ; انتخاب رنگ سال ۲۰۱۹